Η Πτώση του Ανθρώπου είναι ένα από τα μεγάλα αινίγματα. Το πρώτο κεφάλαιο της Αγίας Γραφής παρουσιάζει με έναν πολύ σαφή και παραστατικό τρόποτο πρωταρχικό ζήτημα που απασχολεί κάθε ανθρώπινη ψυχή, τη δοκιμασία της ίδιας της ύπαρξης. Η ουσία της Πτώσης είναι καλά κρυμμένη πίσω από της αλληγορία, το δυνατό συμβολισμό αλλά και στο γεγονός ότι είναι - ακόμα και σήμερα - ένα πολύ ευαίσθητο θέμα από θρησκευτικής άποψης και ταυτόχρονα ένα μεγάλο ταμπού που δύσκολα το θίγεις σε μια out of the box συζήτηση.
Είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα κεφάλαια. Διότι το πάθημα του ανθρώπου έχει υποστεί μια διττή και συνάμα αντιφατική ερμηνεία. Από τη μία η τιμωρία των Πρωτοπλάστων διδάσκει σε μας την αποχή από τον πειρασμό, το ένστικτο, την επιθυμία, την ίδια την ελευθερία. Αυτή η δογματική ερμηνεία, στο όνομα μιας τυφλής πίστης θέλει έναν άνθρωπο παραιτημένο από αυτά που τον κινούν, από την ίδια του τη θέληση, τη δύναμη του να αποφασίζει αυτός για τη ζωή του, ασχέτως συνεπειών. Από την άλλη υπάρχουν αυτοί που βλέπουν ένα θεό τιμωρό, τύραννο και κακόψυχο πατέρα. Αυτό δεν είναι παρά βούτυρο στο ψωμί όσων αμφισβητούν το θεό απλά για να αμφισβητούν, πιστεύοντας οι κακόμοιροι ότι έτσι είναι πιο... ελεύθεροι. Εξαγγέλουν λοιπόν ένα δριμύ κατηγορητήριο κατά του ρεβανσιστή μπαμπά - δυνάστη και η ιστορία τελειώνει εκεί. Αμφότερες οι πλευρές έχουν ένα πρόβλημα όμως. Δεν κουράζουν το κεφάλι τους με σκέψεις. Έχουν βρει λόγια που προϋπάρχουν αυτών (δόγματα τα λένε) και διαλέγοντας ό,τι τους κάθεται καλύτερα, φτιάχνουν άποψη. Ένθεοι, πιστοί, εκατέρρωθεν φανατικοί, άθρησκοι και άθεοι, όλοι τους συναντιούνται και δίνουν μία μάχη λυσσασμένη στο πολυταλαιπορημένο πεδίο της Εδέμ. Καθένας μάχεται για την πλευρά του αλλά για άλλη μια φορά νικητής είναι η άγνοια. Χώρια βέβαια οι αμέτοχοι που βρίσκονται στη μέση επειδή δεν έχουν άποψη, επειδή δυσκολεύονται να αποφασίσουν τι πιστεύουν, επειδή απλά δε νοιάζονται.
Αν όμως κάποιος προσεγγίσει το αίνιγμα της Πτώσης μια μεια καθάρια λογική θα προβεί σε μια διαφορετική διπίστωση, μια αποκάλυψη θα έλεγα. Είναι αποκάλυψη γιατί δεν επιδιώκει να εδραιώσει τυφλά μια πίστη, ούτε να γκρεμίσει μια ήδη υπάρχουσα. Αυτό ακριβώς είναι που την κάνει πιο αληθινή, έστω λίγο πιο κοντά στο αληθές. Η διαπίστωση αυτή επιδιώκει και τους δύο αυτούς σκοπούς ταυτόχρονα. Επιδιώκει να γκρεμίσει την υπάρχουσα σαθρή πίστη και στη θέση της να εδραιώσει μια νέα, την αληθινή.
Ο κλονισμός της σαθρής πίστης θα μπορούσε να παρασταθεί απλοϊκά κάπως έτσι:
Ας πούμε ότι έχουμε έναν διάλογο ανάμεσα σε έναν πιστό, έναν ιερέα αν σας κάνει κέφι και σε έναν ο οποίος είναι απλά περίεργος. Πάμε λοιπόν.
Περίεργος: Γιατί ο θεός τιμώρησε τον άνθρωπο;
Πιστός: Γιατί ο άνθρωπος παράκουσε τις εντολές Του. Ενώ Εκείνος του απαγόρευσε να γευτεί απο το καταραμμένο δέντρο της γνώσης, αυτός παρέβει την εντολή και ακολούθησε τον πειρασμό του Σατανά.
Περ: Τι είχε το δέντρο της Γνώσης και το απαγόρευσε ο Θεός στους ανθρώπους;
Πι: Ο καρπός από το δέντρο της γνώσης περιείχε τη Γνώση του κακού. Όποιος δοκίμαζε από τον καρπό αυτό θα γνώριζε το κακό του κόσμου και δε θα ήταν πλέον αντάξιος του βασιλείου του Πατέρα Θεού μας.
Περ: Και ήταν λάθος που το έκαναν αυτό οι Πρωτόπλαστοι;
Πι: Μα φυσικά, αφού παράκουσαν την εντολή του Κυρίου!
Περ: Ήταν λάθος που αψήφησαν τον Κύριο ή που έλαβαν τη γνώση του κακού;
Πι: Και τα δύο.
Περ: Δηλαδή ο Κύριος τιμώρησε τα παιδιά Του επειδή τον παράκουσαν, ενώ μπορούσε ο ίδιος να εμποδίσει το δέντρο να φυτρώσει στον Κήπο Του; ο ίδιος ο Θεός όταν έφτιαξε τον κόσμο είπε πως ό,τι έφτιαξε "ήταν καλό". Και τέλος πάντων, δεν μπόρεσε να προβλέψει πως ο Αδάμ και η Εύα θα Του γυρνούσαν την πλάτη; Αφού είναι ο Πατέρας όλων και γνωρίζει τα πάντα.
Πι: Όντως γνωρίζει τα πάντα ο Κύριός μας, παιδί μου. Αλλά είχε φτιάξει τον κόσμο αυτό για να δοκιμάσει τους Ανθρώπους, να δοκιμάσει την πίστη και την αφοσίωσή τους στην Καλοσύνη Του. Κι εκείνοι φανήκαν ανάξιοι Αυτής. Γι' αυτό κι εμείς σήμερα καλούμαστε να αποτάξουμε από μέσα μας το κακό και να επιστρέψουμε στην αγκαλιά Του, να βάλουμε ένα τέλος στις δοκιμασίες μας.
Περ: Και μας άφησε ελεύθερους να αποφασίσουμε τι θέλουμε...
Πι: Ακριβώς.
Περ: Αλλά γιατί αυτό που κάναμε ήταν τόσο κακό που μας αξίζει μια τέτοια αιώνια τιμωρία; Γιατί ήταν τόσο κακός ο καρπός του δέντρου;
Πι: Επειδή ο Σατανάς είπε στον άνθρωπο πριν δοκιμάσει πως αν το έκανε θα γινόταν κι αυτός θεός σαν τον Πατέρα του.
Περ: Μα αυτό δεν ήθελε και ο Θεός; Γι' αυτό δεν έφτιαξε τον άνθρωπο κατ' εικόνα κι ομοίωσίν του;
Πι: Ναι αλλά ο άνθρωπος προτίμησε να το κάνει μέσα από το δρόμο του κακού, από τον εύκολο δρόμο, αυτόν που του πρόσφερε ο Διάβολος. Ο Θεός έδειξε στον άνθρωπο τον δρόμο του καλού, αλλά εκείνος αρνήθηκε την προσφορά του.
Περ: Μα πριν δοκιμάσει ο άνθρωπος τον καρπό της γνώσης ήξερε μόνο το δρόμο του καλού;
Πι: Ναι, ήξερε αυτά που έπρεπε για να είναι ένα με την Κτίση του Κυρίου.
Περ: Μα πώς μπορεί να γίνεται αυτό;
Πι: Δε σε κατάλαβα....
Περ: Πώς μπορεί κάποιος να ξέρει το καλό χωρίς να ξέρει το κακό και το αντίστροφο; Μπορεί κάποιος να μας πει πώς είναι το σκοτάδι χωρίς να έχει δει το φως; Φαντάσου έναν κόσμο μόνο με τυφλούς και κάποιους να μιλάνε για φως. Θα σου ήταν αδιανόητο. Πώς μπορεί κάποιος να περιγράψει το άσπρο χωρίς να έχει δει το μαύρο, το γλυκό χωρίς να έχει γευτεί το αλμυρό ή το πικρό; Πώς μπορεί κάποιος να πει πως υπάρχει όταν δεν έχει βιώσει την απουσία;
Πι: Τι θες να πεις με όλα αυτά, παιδί μου;
Περ: Πώς θα μπορούσε ο θεός να τιμωρήσει τον άνθρωπο για κάτι που δεν ήξερε; Είπες πως ο καρπός της Γνώσης περιείχε τη Γνώση του κακού. Και ο άνθρωπος γεύτηκε αυτή τη γνώση επειδή ήθελε να γίνει θεός. Ένας θεός ξέρει το καλό αλλά δεν μπορεί να ξέρει το καλό χωρίς να ξέρει το κακό. Πώς θα μπορούσε λοιπόν ο Θεός να κάνει τον άνθρωπο αντάξιό του χωρίς να του δώσει όλη τη γνώση αλλά να τον αφήσει λειψό. Ένας άνθρωπος ημιομαθής είναι πολύ μαρκιά από το να λέγεται, πόσο μάλλον να είναι όντως θεός. Μόνο αν είχε τη Γνώση τόσο του καλού όσο και του κακού, ο άνθρωπος θα μπορούσε να γίνει θεός. Αυτό που θα μπορούσε να συμβαίνει είναι ότι ούτε και ο θεός ο ίδιος δεν ήξερε το κακό, που αρνούμαι ότι συμβαίνει καθώς τότε δε θα ήταν θεός. Ένας αληθινός θεός, με αγάπη για τα δημιουργήματά του, ποτέ δε θα αρνιόταν να δώσει γνώση σε αυτά προκειμένου να γίνουν σαν Εκείνον, πόσο μάλλον να τα τιμωρήσει επειδή έκαναν κάτι κακό χωρίς να ξέρουν καν τι σημαίνει "κακό". Γιατί λοιπόν ο Θεός να μας τιμωρήσει με την αιώνια δοκιμασία;
Πι: Μα ο θεός του απαγόρευσε να πλησιάσει το δέντρο, γιε μου κι εκείνος δεν υπάκουσε.
Περ: Είπες όμως ότι ο Θεός ήθελε να μας δοκιμάσει, με άλλα λόγια μας άφησε ελεύθερους να αποφασίσουμε τι θέλουμε, επομένως μήπως θα έπρεπε να περιμένει να μην τον υπακούσουμε;
Πι: Έχεις εκτροχιάσει τη συζήτηση με αυτό το παραλήρημα μικρέ! Πώς φαντάζεσαι δηλαδή τελικά πως θα έπρεπε να είναι ο θεός και πώς θα έπρεπε να δράσει κατά τη δικιά σου μεγάλη σοφία;
Περ: Δύο μπορούν να συμβαίνουν. Ή ο Θεός είναι ένα κυκλοθυμικό παράλογο πλάσμα που δεν πρέπει να το ακολουθεί και να το υπακούει κανείς γιατί πολύ απλά στήνει παγίδες στα παιδιά του με την πρόφαση ότι απλά τα "δοκιμάζει" ή κάτι άλλο...
Πι: Και ποιο είναι αυτό το άλλο;
Περ: Ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα να δει και την άλλη πλευρά του νομίσματος, την άλλη πλευρά του κόσμου, το κακό ουσιαστικά. Και δεν το έκανε υπό μορφή απειλής αλλά απλά επειδή είχε έρθει η ώρα να μάθει κι αυτό το κομμάτι του κόσμου. Δεν υπήρξε τιμωρία γιατί πολύ απλά δεν υπήρξε αδίκημα. Κι ο πειρασμός δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η σπίθα που οδήγησε τον άνθρωπο στο επόμενο του βήμα. Κι ο διάβολος που τον ενέπνευσε, δεν είναι παρά ένα ακόμα κομμάτι του θεού, του κόσμου που περιβάλλει τον άνθρωπο. Με το να γευτεί ο Πρώτος Άνθρωπος τον Καρπό του Δέντρου της Γνώσης, δεν διαπράττει αδίκημα αλλά εξελίσσεται.
Κάπου εδώ η φανταστική μας συζήτηση λήγει. Ειλικρινά τώρα, δε μου καίγεται καρφί για το τι πιστεύει ο καθένας και για το ποιο είναι όντως το αληθινό περιεχόμενο της Γεννέσεως και της Πτώσης. Σκοπός είναι να αποδεχθούμε μια πικρή αλήθεια που μας τυραννά για όσο υπάρχουμε.
Πονάμε γιατί μαθαίνουμε.
Από αυτό το λίγο που θυμάστε, συγκρίνετε τον εαυτό σας ως παιδιά και ως ενήλικες. Ως ενήλικες έχετε περισσότερες εμπειρίες, βιώματα, άμυνες στα κακά ερεθίσματα του παλιόκοσμου, έχετε περισσότερα χρόνια στην πλάτη σας και αν είστε τυχεροί έχετε και πλούτη και σοφία. Με άλλα λόγια έχετε πιο πολλή Γνώση. Ταυτόχρονα όμως παρατηρήστε και κάτι άλλο. Ότι πλέον τα πρόσωπά σας χαμογελούν όλο και λιγότερο. Έχετε ευθύνες, έχετε δουλειές και έχετε λιγότερο χρόνο ή ακόμα κι αν έχετε αρκετό χρόνο (που δεν έχετε αλλά οκ), δεν έχετε πολύ ποιοτικό χρόνο.
Το ποσό των χρόνων που περνάς στον κόσμο είναι ανάλογο και των διωγμών που θα βιώσεις, σαν τους Εβραίους ένα πράμα που δεν μπορούσαν να στεριώσουν πουθενά. Από μωρά ακόμα, κάποιοι πριν καν κλείσουν το εννιάμηνο, καλούμαστε να βγούμε από το ζεστό αμνιακό σάκο, να αφήσουμε τη θαλπωρή της μήτρας, τη μητρική προστασία της μητέρας και να ξεβραστούμε στον κόσμο αυτό μέσα στα αίματα. Δικαίως μάλλον ως μωρά ρίχνουμε το πρώτο δυνατό μας κλάμα. Υποθέτω ότι πονάει η πρώτη είσοδος αέρα στα πνευμόνια μας. Όχι τίποτα άλλο, ξεβολευόμαστε από μια βαριεστημένη εννιάμηνη ζωή που ακόμα και την αναπνοή μας την έχει αναλάβει κάποιος άλλος για μας. Ξεβολευόμαστε και αναγκαζόμαστε να αναπνέουμε πλέον μόνοι. Δίνουμε μόνοι μας την πρώτη μας μάχη για μας τους ίδιους. Μαθαίνουμε το "ο σώζον εαυτώ σωθείτω".
Κι ακολουθούν άλλα τόσα μαθήματα, άλλες τόσες μάχες. Η θέση στην οικογένεια, ο χαρακτήρας σου, τα θέλω σου και οι περιορισμοί σου, οι γονείς και τα αδέλφια σου, τι θέλεις να είσαι και τι θέλουν αυτοί. Και πριν καλά καλά συνειδητοποιήσεις τι παίζει πρέπει να φύγεις από την ασφάλεια τους σπιτιού σου. Στο σχολείο. Εκεί δεν είσαι μόνος σου. Συζείς με άλλα τόσα τρομερά ομήλικά σου τερατάκια ή και κανονικά τέρατα. Μαθαίνεις να προσβάλεις, να προσβάλεσαι, τι θα πει "εγώ" και τι θα πει "εσύ". Μαθαίνεις ότι δεν μπορείς να τα έχεις όλα, ότι δεν πρέπει να τα θες όλα, ότι δε σε θέλουν όλοι και ότι η σημασία σου για τους άλλους τριγύρω δεν είναι και κάτι τόσο αυτονόητο. Πρέπει να παλέψεις για να έχεις σημασία και ενίοτε πρέπει να παλέψεις μόνο και μόνο για να φας τα μούτρα σου και το κέρδος σου να είναι η κατραπακιά. Με λίγα λόγια μαθαίνεις τους ανθρώπους. Αυτό κι αν πονάει.
Όσο περνάν τα χρόνια, το σχολείο του κόσμου γίνεται πανεπιστήμιο, ακαδημία και το επίπεδο ανεβαίνει. Γιατί οι αντίπαλοι πληθαίνουν, γίνονται πιο άγριοι, πιο επικίνδυνοι, πιο απαιτητικοί και έξυπνοι. Πλέον τα λάθη επιτρέπονται αλλά κοστίζουν ακριβά. Τα αντέχεις; Και δεν εννοώ την τσέπη σου αλλά το στομάχι σου. Μπορείς να περιπλανηθείς σε αυτό το χαμό ψάχνοντας την Εδέμ σου, τη γαλήνη σου; Το επίπεδο ανεβαίνει. Με αυτό λοιπόν έρχονται και άλλα ερωτήματα. Πού πάω, ποιο σκοπό έχω. Τι έχει αξία στη ζωή και πώς θα το πετύχω;
Και τα χρόνια περνούν. Και συνειδητοποιείς ότι ψάχνεις την Εδέμ σου μέσα σε μια ζούγκλα από θηρία, ψάχνεις για λογική στο βασίλειο της Βαβέλ, ψάχνεις για τον Άβελ όταν έχεις γυρίσει την πλάτη σου τόσες φορές στον Κάιν. Πώς να μη σου φαίνονται όλοι ίδιοι μετά; Πώς να μην υποπτεύεσαι, πώς να μην πετρώνει το βλέμμα, πώς να μη φοβάσαι; Πώς να μη χαθει το χαμόγελο; Αφού τώρα πια ξέρεις! Έχεις μάθει. Και σε πονάει πολύ αυτό.
Και κάπου στα γεράματα, με επιτυχίες, αποτυχίες, μετάνοιες και περιφάνειες να σε συντροφεύουν διακρίνεις πού και πού το μαυροντυμένο κύριο από την άλλη πλευρά να χαιρετά. Παγώνει η καρδιά σου στη σκέψη αυτού που πλησιάζει. Φόβος από την πρώτη στιγμή της γέννας μέχρι τη στιγμή της απαλλαγής σε συντροφεύει. Και ακόμα σε ταλαιπορεί αυτό το ερώτημα. Γιατί η ζωή είναι μια δοκιμασία; Γιατί πρέπει να περνάμε μέσα από τόσες δυσκολίες; Σε βασανίζει η ερώτηση αυτή, σε καίει, είναι φλόγα άσβεστη μέσα σου. Ναι... φλόγα που σε καίει δίχως έλεος, αυτό είναι η Γνώση. Αυτή είναι το απόκτημα της ζωής, ο καρπός των κόπων σου, του δέντρου που εσύ φύτεψες και φρόντισες ν' ανθίσει, απ' τον κόπο σου, οπως είπε και ο Κύριος όταν σε καταράστηκε.
Η Πτώση είναι το τέλος της παιδικής ηλικίας του Ανθρώπου. Ο Άνθρωπος μαθαίνει με την ανάποδη το κακό και το άδικο αυτού του κόσμου. Σε κανέναν δεν αρέσει η Αλήθεια γυμνή. Να όμως που όλοι είμαστε αναγκασμένοι αργά ή γρήγορα να τη μάθουμε και να μας κοπεί απότομα το γέλιο. Άπαξ και το γέλιο κοπεί, έχουμε πλέον μάθει, είμαστε πλέον μέτοχοι της Γνώσης, φλεγόμαστε στο πυρ της Γνώσης και παλεύουμε για τον ένα και μοναδικό μας σκοπό επί γης. Το να είμαστε και να εξελίσσουμε αυτό που είμαστε.
Είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα κεφάλαια. Διότι το πάθημα του ανθρώπου έχει υποστεί μια διττή και συνάμα αντιφατική ερμηνεία. Από τη μία η τιμωρία των Πρωτοπλάστων διδάσκει σε μας την αποχή από τον πειρασμό, το ένστικτο, την επιθυμία, την ίδια την ελευθερία. Αυτή η δογματική ερμηνεία, στο όνομα μιας τυφλής πίστης θέλει έναν άνθρωπο παραιτημένο από αυτά που τον κινούν, από την ίδια του τη θέληση, τη δύναμη του να αποφασίζει αυτός για τη ζωή του, ασχέτως συνεπειών. Από την άλλη υπάρχουν αυτοί που βλέπουν ένα θεό τιμωρό, τύραννο και κακόψυχο πατέρα. Αυτό δεν είναι παρά βούτυρο στο ψωμί όσων αμφισβητούν το θεό απλά για να αμφισβητούν, πιστεύοντας οι κακόμοιροι ότι έτσι είναι πιο... ελεύθεροι. Εξαγγέλουν λοιπόν ένα δριμύ κατηγορητήριο κατά του ρεβανσιστή μπαμπά - δυνάστη και η ιστορία τελειώνει εκεί. Αμφότερες οι πλευρές έχουν ένα πρόβλημα όμως. Δεν κουράζουν το κεφάλι τους με σκέψεις. Έχουν βρει λόγια που προϋπάρχουν αυτών (δόγματα τα λένε) και διαλέγοντας ό,τι τους κάθεται καλύτερα, φτιάχνουν άποψη. Ένθεοι, πιστοί, εκατέρρωθεν φανατικοί, άθρησκοι και άθεοι, όλοι τους συναντιούνται και δίνουν μία μάχη λυσσασμένη στο πολυταλαιπορημένο πεδίο της Εδέμ. Καθένας μάχεται για την πλευρά του αλλά για άλλη μια φορά νικητής είναι η άγνοια. Χώρια βέβαια οι αμέτοχοι που βρίσκονται στη μέση επειδή δεν έχουν άποψη, επειδή δυσκολεύονται να αποφασίσουν τι πιστεύουν, επειδή απλά δε νοιάζονται.
Αν όμως κάποιος προσεγγίσει το αίνιγμα της Πτώσης μια μεια καθάρια λογική θα προβεί σε μια διαφορετική διπίστωση, μια αποκάλυψη θα έλεγα. Είναι αποκάλυψη γιατί δεν επιδιώκει να εδραιώσει τυφλά μια πίστη, ούτε να γκρεμίσει μια ήδη υπάρχουσα. Αυτό ακριβώς είναι που την κάνει πιο αληθινή, έστω λίγο πιο κοντά στο αληθές. Η διαπίστωση αυτή επιδιώκει και τους δύο αυτούς σκοπούς ταυτόχρονα. Επιδιώκει να γκρεμίσει την υπάρχουσα σαθρή πίστη και στη θέση της να εδραιώσει μια νέα, την αληθινή.
Ο κλονισμός της σαθρής πίστης θα μπορούσε να παρασταθεί απλοϊκά κάπως έτσι:Ας πούμε ότι έχουμε έναν διάλογο ανάμεσα σε έναν πιστό, έναν ιερέα αν σας κάνει κέφι και σε έναν ο οποίος είναι απλά περίεργος. Πάμε λοιπόν.
Περίεργος: Γιατί ο θεός τιμώρησε τον άνθρωπο;
Πιστός: Γιατί ο άνθρωπος παράκουσε τις εντολές Του. Ενώ Εκείνος του απαγόρευσε να γευτεί απο το καταραμμένο δέντρο της γνώσης, αυτός παρέβει την εντολή και ακολούθησε τον πειρασμό του Σατανά.
Περ: Τι είχε το δέντρο της Γνώσης και το απαγόρευσε ο Θεός στους ανθρώπους;
Πι: Ο καρπός από το δέντρο της γνώσης περιείχε τη Γνώση του κακού. Όποιος δοκίμαζε από τον καρπό αυτό θα γνώριζε το κακό του κόσμου και δε θα ήταν πλέον αντάξιος του βασιλείου του Πατέρα Θεού μας.
Περ: Και ήταν λάθος που το έκαναν αυτό οι Πρωτόπλαστοι;
Πι: Μα φυσικά, αφού παράκουσαν την εντολή του Κυρίου!
Περ: Ήταν λάθος που αψήφησαν τον Κύριο ή που έλαβαν τη γνώση του κακού;
Πι: Και τα δύο.
Περ: Δηλαδή ο Κύριος τιμώρησε τα παιδιά Του επειδή τον παράκουσαν, ενώ μπορούσε ο ίδιος να εμποδίσει το δέντρο να φυτρώσει στον Κήπο Του; ο ίδιος ο Θεός όταν έφτιαξε τον κόσμο είπε πως ό,τι έφτιαξε "ήταν καλό". Και τέλος πάντων, δεν μπόρεσε να προβλέψει πως ο Αδάμ και η Εύα θα Του γυρνούσαν την πλάτη; Αφού είναι ο Πατέρας όλων και γνωρίζει τα πάντα.
Πι: Όντως γνωρίζει τα πάντα ο Κύριός μας, παιδί μου. Αλλά είχε φτιάξει τον κόσμο αυτό για να δοκιμάσει τους Ανθρώπους, να δοκιμάσει την πίστη και την αφοσίωσή τους στην Καλοσύνη Του. Κι εκείνοι φανήκαν ανάξιοι Αυτής. Γι' αυτό κι εμείς σήμερα καλούμαστε να αποτάξουμε από μέσα μας το κακό και να επιστρέψουμε στην αγκαλιά Του, να βάλουμε ένα τέλος στις δοκιμασίες μας.
Περ: Και μας άφησε ελεύθερους να αποφασίσουμε τι θέλουμε...
Πι: Ακριβώς.
Περ: Αλλά γιατί αυτό που κάναμε ήταν τόσο κακό που μας αξίζει μια τέτοια αιώνια τιμωρία; Γιατί ήταν τόσο κακός ο καρπός του δέντρου;
Πι: Επειδή ο Σατανάς είπε στον άνθρωπο πριν δοκιμάσει πως αν το έκανε θα γινόταν κι αυτός θεός σαν τον Πατέρα του.
Περ: Μα αυτό δεν ήθελε και ο Θεός; Γι' αυτό δεν έφτιαξε τον άνθρωπο κατ' εικόνα κι ομοίωσίν του;
Πι: Ναι αλλά ο άνθρωπος προτίμησε να το κάνει μέσα από το δρόμο του κακού, από τον εύκολο δρόμο, αυτόν που του πρόσφερε ο Διάβολος. Ο Θεός έδειξε στον άνθρωπο τον δρόμο του καλού, αλλά εκείνος αρνήθηκε την προσφορά του.
Περ: Μα πριν δοκιμάσει ο άνθρωπος τον καρπό της γνώσης ήξερε μόνο το δρόμο του καλού;
Πι: Ναι, ήξερε αυτά που έπρεπε για να είναι ένα με την Κτίση του Κυρίου.
Περ: Μα πώς μπορεί να γίνεται αυτό;
Πι: Δε σε κατάλαβα....
Περ: Πώς μπορεί κάποιος να ξέρει το καλό χωρίς να ξέρει το κακό και το αντίστροφο; Μπορεί κάποιος να μας πει πώς είναι το σκοτάδι χωρίς να έχει δει το φως; Φαντάσου έναν κόσμο μόνο με τυφλούς και κάποιους να μιλάνε για φως. Θα σου ήταν αδιανόητο. Πώς μπορεί κάποιος να περιγράψει το άσπρο χωρίς να έχει δει το μαύρο, το γλυκό χωρίς να έχει γευτεί το αλμυρό ή το πικρό; Πώς μπορεί κάποιος να πει πως υπάρχει όταν δεν έχει βιώσει την απουσία;
Πι: Τι θες να πεις με όλα αυτά, παιδί μου;
Περ: Πώς θα μπορούσε ο θεός να τιμωρήσει τον άνθρωπο για κάτι που δεν ήξερε; Είπες πως ο καρπός της Γνώσης περιείχε τη Γνώση του κακού. Και ο άνθρωπος γεύτηκε αυτή τη γνώση επειδή ήθελε να γίνει θεός. Ένας θεός ξέρει το καλό αλλά δεν μπορεί να ξέρει το καλό χωρίς να ξέρει το κακό. Πώς θα μπορούσε λοιπόν ο Θεός να κάνει τον άνθρωπο αντάξιό του χωρίς να του δώσει όλη τη γνώση αλλά να τον αφήσει λειψό. Ένας άνθρωπος ημιομαθής είναι πολύ μαρκιά από το να λέγεται, πόσο μάλλον να είναι όντως θεός. Μόνο αν είχε τη Γνώση τόσο του καλού όσο και του κακού, ο άνθρωπος θα μπορούσε να γίνει θεός. Αυτό που θα μπορούσε να συμβαίνει είναι ότι ούτε και ο θεός ο ίδιος δεν ήξερε το κακό, που αρνούμαι ότι συμβαίνει καθώς τότε δε θα ήταν θεός. Ένας αληθινός θεός, με αγάπη για τα δημιουργήματά του, ποτέ δε θα αρνιόταν να δώσει γνώση σε αυτά προκειμένου να γίνουν σαν Εκείνον, πόσο μάλλον να τα τιμωρήσει επειδή έκαναν κάτι κακό χωρίς να ξέρουν καν τι σημαίνει "κακό". Γιατί λοιπόν ο Θεός να μας τιμωρήσει με την αιώνια δοκιμασία;
Πι: Μα ο θεός του απαγόρευσε να πλησιάσει το δέντρο, γιε μου κι εκείνος δεν υπάκουσε.
Περ: Είπες όμως ότι ο Θεός ήθελε να μας δοκιμάσει, με άλλα λόγια μας άφησε ελεύθερους να αποφασίσουμε τι θέλουμε, επομένως μήπως θα έπρεπε να περιμένει να μην τον υπακούσουμε;
Πι: Έχεις εκτροχιάσει τη συζήτηση με αυτό το παραλήρημα μικρέ! Πώς φαντάζεσαι δηλαδή τελικά πως θα έπρεπε να είναι ο θεός και πώς θα έπρεπε να δράσει κατά τη δικιά σου μεγάλη σοφία;
Περ: Δύο μπορούν να συμβαίνουν. Ή ο Θεός είναι ένα κυκλοθυμικό παράλογο πλάσμα που δεν πρέπει να το ακολουθεί και να το υπακούει κανείς γιατί πολύ απλά στήνει παγίδες στα παιδιά του με την πρόφαση ότι απλά τα "δοκιμάζει" ή κάτι άλλο...
Πι: Και ποιο είναι αυτό το άλλο;
Περ: Ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα να δει και την άλλη πλευρά του νομίσματος, την άλλη πλευρά του κόσμου, το κακό ουσιαστικά. Και δεν το έκανε υπό μορφή απειλής αλλά απλά επειδή είχε έρθει η ώρα να μάθει κι αυτό το κομμάτι του κόσμου. Δεν υπήρξε τιμωρία γιατί πολύ απλά δεν υπήρξε αδίκημα. Κι ο πειρασμός δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η σπίθα που οδήγησε τον άνθρωπο στο επόμενο του βήμα. Κι ο διάβολος που τον ενέπνευσε, δεν είναι παρά ένα ακόμα κομμάτι του θεού, του κόσμου που περιβάλλει τον άνθρωπο. Με το να γευτεί ο Πρώτος Άνθρωπος τον Καρπό του Δέντρου της Γνώσης, δεν διαπράττει αδίκημα αλλά εξελίσσεται.
Κάπου εδώ η φανταστική μας συζήτηση λήγει. Ειλικρινά τώρα, δε μου καίγεται καρφί για το τι πιστεύει ο καθένας και για το ποιο είναι όντως το αληθινό περιεχόμενο της Γεννέσεως και της Πτώσης. Σκοπός είναι να αποδεχθούμε μια πικρή αλήθεια που μας τυραννά για όσο υπάρχουμε.
Πονάμε γιατί μαθαίνουμε.
Από αυτό το λίγο που θυμάστε, συγκρίνετε τον εαυτό σας ως παιδιά και ως ενήλικες. Ως ενήλικες έχετε περισσότερες εμπειρίες, βιώματα, άμυνες στα κακά ερεθίσματα του παλιόκοσμου, έχετε περισσότερα χρόνια στην πλάτη σας και αν είστε τυχεροί έχετε και πλούτη και σοφία. Με άλλα λόγια έχετε πιο πολλή Γνώση. Ταυτόχρονα όμως παρατηρήστε και κάτι άλλο. Ότι πλέον τα πρόσωπά σας χαμογελούν όλο και λιγότερο. Έχετε ευθύνες, έχετε δουλειές και έχετε λιγότερο χρόνο ή ακόμα κι αν έχετε αρκετό χρόνο (που δεν έχετε αλλά οκ), δεν έχετε πολύ ποιοτικό χρόνο.
Το ποσό των χρόνων που περνάς στον κόσμο είναι ανάλογο και των διωγμών που θα βιώσεις, σαν τους Εβραίους ένα πράμα που δεν μπορούσαν να στεριώσουν πουθενά. Από μωρά ακόμα, κάποιοι πριν καν κλείσουν το εννιάμηνο, καλούμαστε να βγούμε από το ζεστό αμνιακό σάκο, να αφήσουμε τη θαλπωρή της μήτρας, τη μητρική προστασία της μητέρας και να ξεβραστούμε στον κόσμο αυτό μέσα στα αίματα. Δικαίως μάλλον ως μωρά ρίχνουμε το πρώτο δυνατό μας κλάμα. Υποθέτω ότι πονάει η πρώτη είσοδος αέρα στα πνευμόνια μας. Όχι τίποτα άλλο, ξεβολευόμαστε από μια βαριεστημένη εννιάμηνη ζωή που ακόμα και την αναπνοή μας την έχει αναλάβει κάποιος άλλος για μας. Ξεβολευόμαστε και αναγκαζόμαστε να αναπνέουμε πλέον μόνοι. Δίνουμε μόνοι μας την πρώτη μας μάχη για μας τους ίδιους. Μαθαίνουμε το "ο σώζον εαυτώ σωθείτω".
Κι ακολουθούν άλλα τόσα μαθήματα, άλλες τόσες μάχες. Η θέση στην οικογένεια, ο χαρακτήρας σου, τα θέλω σου και οι περιορισμοί σου, οι γονείς και τα αδέλφια σου, τι θέλεις να είσαι και τι θέλουν αυτοί. Και πριν καλά καλά συνειδητοποιήσεις τι παίζει πρέπει να φύγεις από την ασφάλεια τους σπιτιού σου. Στο σχολείο. Εκεί δεν είσαι μόνος σου. Συζείς με άλλα τόσα τρομερά ομήλικά σου τερατάκια ή και κανονικά τέρατα. Μαθαίνεις να προσβάλεις, να προσβάλεσαι, τι θα πει "εγώ" και τι θα πει "εσύ". Μαθαίνεις ότι δεν μπορείς να τα έχεις όλα, ότι δεν πρέπει να τα θες όλα, ότι δε σε θέλουν όλοι και ότι η σημασία σου για τους άλλους τριγύρω δεν είναι και κάτι τόσο αυτονόητο. Πρέπει να παλέψεις για να έχεις σημασία και ενίοτε πρέπει να παλέψεις μόνο και μόνο για να φας τα μούτρα σου και το κέρδος σου να είναι η κατραπακιά. Με λίγα λόγια μαθαίνεις τους ανθρώπους. Αυτό κι αν πονάει.
Όσο περνάν τα χρόνια, το σχολείο του κόσμου γίνεται πανεπιστήμιο, ακαδημία και το επίπεδο ανεβαίνει. Γιατί οι αντίπαλοι πληθαίνουν, γίνονται πιο άγριοι, πιο επικίνδυνοι, πιο απαιτητικοί και έξυπνοι. Πλέον τα λάθη επιτρέπονται αλλά κοστίζουν ακριβά. Τα αντέχεις; Και δεν εννοώ την τσέπη σου αλλά το στομάχι σου. Μπορείς να περιπλανηθείς σε αυτό το χαμό ψάχνοντας την Εδέμ σου, τη γαλήνη σου; Το επίπεδο ανεβαίνει. Με αυτό λοιπόν έρχονται και άλλα ερωτήματα. Πού πάω, ποιο σκοπό έχω. Τι έχει αξία στη ζωή και πώς θα το πετύχω;
Και τα χρόνια περνούν. Και συνειδητοποιείς ότι ψάχνεις την Εδέμ σου μέσα σε μια ζούγκλα από θηρία, ψάχνεις για λογική στο βασίλειο της Βαβέλ, ψάχνεις για τον Άβελ όταν έχεις γυρίσει την πλάτη σου τόσες φορές στον Κάιν. Πώς να μη σου φαίνονται όλοι ίδιοι μετά; Πώς να μην υποπτεύεσαι, πώς να μην πετρώνει το βλέμμα, πώς να μη φοβάσαι; Πώς να μη χαθει το χαμόγελο; Αφού τώρα πια ξέρεις! Έχεις μάθει. Και σε πονάει πολύ αυτό.
Και κάπου στα γεράματα, με επιτυχίες, αποτυχίες, μετάνοιες και περιφάνειες να σε συντροφεύουν διακρίνεις πού και πού το μαυροντυμένο κύριο από την άλλη πλευρά να χαιρετά. Παγώνει η καρδιά σου στη σκέψη αυτού που πλησιάζει. Φόβος από την πρώτη στιγμή της γέννας μέχρι τη στιγμή της απαλλαγής σε συντροφεύει. Και ακόμα σε ταλαιπορεί αυτό το ερώτημα. Γιατί η ζωή είναι μια δοκιμασία; Γιατί πρέπει να περνάμε μέσα από τόσες δυσκολίες; Σε βασανίζει η ερώτηση αυτή, σε καίει, είναι φλόγα άσβεστη μέσα σου. Ναι... φλόγα που σε καίει δίχως έλεος, αυτό είναι η Γνώση. Αυτή είναι το απόκτημα της ζωής, ο καρπός των κόπων σου, του δέντρου που εσύ φύτεψες και φρόντισες ν' ανθίσει, απ' τον κόπο σου, οπως είπε και ο Κύριος όταν σε καταράστηκε.
Η Πτώση είναι το τέλος της παιδικής ηλικίας του Ανθρώπου. Ο Άνθρωπος μαθαίνει με την ανάποδη το κακό και το άδικο αυτού του κόσμου. Σε κανέναν δεν αρέσει η Αλήθεια γυμνή. Να όμως που όλοι είμαστε αναγκασμένοι αργά ή γρήγορα να τη μάθουμε και να μας κοπεί απότομα το γέλιο. Άπαξ και το γέλιο κοπεί, έχουμε πλέον μάθει, είμαστε πλέον μέτοχοι της Γνώσης, φλεγόμαστε στο πυρ της Γνώσης και παλεύουμε για τον ένα και μοναδικό μας σκοπό επί γης. Το να είμαστε και να εξελίσσουμε αυτό που είμαστε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου